Top 11 hiệu ứng tâm lý trong marketing hay nhất hiện nay

Nắm bắt những hiệu ứng tâm lý trong marketing là một trong những yếu tố quan trọng giúp bạn thành công chinh phục khách hàng. Các nhà làm quảng cáo hoặc truyền thông có thể tận dụng những đặc điểm về tâm lý này để xây dựng các chiến lược tiếp thị hiệu quả. Mời các bạn cùng theo chân PharMarketing điểm qua top 11 hiệu ứng tâm lý phổ biến nhất dưới đây. 

Hiệu ứng chim mồi 

Hiệu ứng chim mồi là một trong những hiệu ứng tâm lý trong marketing được các thương hiệu sử dụng rộng rãi.  Mục đích của hiệu ứng này là cổ vũ khách hàng lựa chọn các sản phẩm đắt tiền nhưng vẫn khiến họ cảm thấy hài lòng vì nghĩ rằng mình đã mua được món hàng tốt nhất với giá ưu đãi. 

Một ví dụ thực tế về hiệu ứng chim mồi mà ai cũng có đã gặp qua là khi khách hàng vào các siêu thị để chọn mua nước ngọt và có hai sự lựa chọn:

• Hộp 12 lon nước ngọt nhỏ giá 100.000VND
• Hộp 18 lon nước ngọt lớn giá 150.000VND

Hầu hết người tiêu dùng đều sẽ vui vẻ lựa chọn phương án 2 và cho rằng mình đã mua được sản phẩm như ý với mức giá “hời”. Tuy nhiên, sự thật là khách hàng không hề nhận ra hộp 12 lon nhỏ chỉ là “chim mồi” để thúc đẩy họ mua hộp 18 lon lớn. 

Do đó, những nhà kinh doanh thường cố tình đưa ra cho khách hàng ít nhất 2 sự lựa chọn và một trong số đó là đòn bẩy để khách hàng mua các gói giá cao nhất. Nó đánh lừa rằng bạn đang có sự lựa chọn tốt nhất mà không hề biết mình đã rơi vào bẫy hiệu ứng chim mồi của doanh nghiệp. 

Hiệu ứng lan truyền

Hiệu ứng lan truyền rất dễ hiểu, thông thường mọi người đều có xu hướng tin vào những lời giới thiệu, trải nghiệm thực tế từ người thân, bạn bè hơn là những thông tin quảng cáo. Vì vậy, khi mọi người xung quanh đánh giá tốt về một sản phẩm, thương hiệu nào đó, bạn cũng sẽ yêu thích, có ấn tượng sâu đậm với chúng. 

Thấu hiểu hiệu ứng tâm trong marketing này, các marketer sẽ xây dựng các diễn đàn, blog chia sẻ và đăng tải những bài viết tích cực về sản phẩm, dịch vụ đến đông đảo cộng đồng. Điều này giúp tăng khả năng tiếp cận và thu hút các khách hàng tiềm năng cũng như gián tiếp khẳng định được giá trị, chất lượng của thương hiệu. 

Hiệu ứng mỏ neo

Trên hành trình mua hàng, nhiều người tiêu dùng đã bị thu hút và chi phối quyết định mua hàng bởi hiệu ứng mỏ neo mà không hề hay biết. Khi lần đầu đến cửa hàng, nếu để ý kỹ chúng ta có thể nhận ra bộ phận bán hàng sẽ đặt các sản phẩm có giá thành cao ở những vị trí nổi bật, gây chú ý. Điều đó đã tạo nên hiệu ứng mỏ neo trong nhận thức để bạn so sánh mức giá trên với các sản phẩm khác. Kết quả cuối cùng là bạn vô thức chọn mua các món hàng có chi phí xoay quanh cái “mỏ neo” ban đầu.

Lấy ví dụ, khi vào Thế giới di động và thấy một chiếc laptop có mức giá 30 triệu thì hiệu ứng mỏ neo bắt đầu được áp dụng lên bạn. Kể từ lúc này, khách hàng sẽ cảm nhận những chiếc laptop khoảng 20-25 triệu là sự lựa chọn tiết kiệm và thông minh nhất, thúc đẩy quyết định mua hàng. 

Hiệu ứng tâm lý này càng được sử dụng phổ biến trong các chiến dịch bán hàng giảm giá. Các nhà kinh doanh sẽ đặt giá niêm yết và giá giảm đồng thời để tạo hiệu ứng mỏ neo tương tự. Một số cuộc khảo sát cho thấy rằng người dùng sẵn sàng bỏ ra 100 nghìn cho một chiếc áo đã giảm giá hơn là một chiếc áo có giá niêm yết cũng 100 nghìn.   

Hiệu ứng hào quang 

Đây là hiệu ứng tâm lý chỉ sự thiên vị của người tiêu dùng đối với thương hiệu nhờ những trải nghiệm tích cực với một dòng sản phẩm nào đó. Hiệu ứng hào quang có ảnh hưởng quan trọng đến danh tiếng thương hiệu và lòng trung thành của khách hàng. Khi bạn có ấn tượng tốt với một mặt hàng, nó không chỉ khuyến khích người dùng tiếp tục sử dụng mà còn tạo niềm tin, thúc đẩy họ sử dụng các sản phẩm khác của doanh nghiệp. 

Ví dụ hãng đồ gia dụng lock&lock nổi tiếng với các loại bình giữ nhiệt chất lượng cao, an toàn cho sức khỏe. Sau khi sử dựng thử loại bình này, hiệu ứng hào quang sẽ xuất hiện khiến bạn tin rằng tất cả sản phẩm còn lại cũng có chất lượng tương đương. 

Hiệu ứng cánh bướm 

Hiệu ứng cánh bướm được hiểu theo nghĩa đen là trong một đàn bướm đang đứng yên, chỉ cần một con vỗ cánh thì sẽ kéo theo một đàn sau đó cùng vỗ. Ứng dụng nguyên lý này vào marketing để thấy đôi khi một sự thay đổi nhỏ nhất cũng có thể gây ra những tác động to lớn đến toàn bộ hoạt động kinh doanh.

Hiện nay, nhiều công ty đang tận dụng các công cụ truyền thông làm hiệu ứng cánh bướm hiệu quả. Bằng cách xây dựng một nội dung mới lạ, đặc sắc để quảng cáo sản phẩm, thương hiệu, nếu chúng tạo được sự viral sẽ giúp mọi người biết đến một cách nhanh chóng nhất.  

Một trong những ví dụ nổi tiếng nhất của hiệu ứng bươm bướm là thương hiệu xe nổi tiếng của Nhật Bản Toyota. Người sáng lập Toyota là Sakichi Toyota vốn là một thợ mộc, vô tình một lần công tác bên Mỹ, ông nhận thấy công nghệ ô tô của Mỹ rất thịnh hành trong khi tại Nhật vẫn chưa có dòng ô tô nào. Vì vậy, ông đã quyết tâm phát triển nên Toyota và thương hiệu xe này càng nổi tiếng, trở thành niềm tự hào của người Nhật. Nhờ chất lượng tuyệt vời của Toyota đã thay đổi cái nhìn của toàn cầu về hàng hóa Nhật Bản, khiến mọi người đều nhận định các sản phẩm xuất xứ tại Nhật đều rất tốt. Đây là một trong những nền tảng quan trọng giúp Nhật khôi phục và phát triển kinh tế sau chiến tranh, trở thành siêu cường quốc hùng mạnh hiện nay. 

Hiệu ứng ngủ quên 

Sleeper Effect là một loại hiệu ứng tâm lý trong marketing có tác động gián tiếp lên sự lựa chọn của khách hàng. Khi sử dụng hiệu ứng ngủ quên, các thương hiệu cần có sự kiên nhẫn và tác động bền bỉ đến người tiêu dùng trong một thời gian dài. Những người làm quảng cáo cần đầu tư vào một sản phẩm truyền thông có giá trị lâu dài, thông điệp nhân văn. Điều này theo thời gian sẽ giúp dần hình thành ấn tượng sâu sắc trong nhận thức của khách hàn. 

Ta có thể lấy ví dụ điển hình cho hiệu ứng ngủ quên này là quảng cáo Bột giặt Aba đã gây ấn tượng mạnh với người tiêu dùng bởi các tình huống, câu chuyện dẫn dắt khó hiểu, vô lý. Tuy nhiên, đây vẫn là một bước đi mang lại thành công trong marketing, tiếp theo doanh nghiệp cần nâng cao chất lượng sản phẩm để xây dựng niềm tin và lòng trung thành cho khách hàng.

Hiện tượng Baader – Meinhof

Hiện tượng này giải thích cho việc các sản phẩm, dịch vụ luôn xuất hiện ở khắp mọi nơi với tần suất dày đặc. Khách hàng dễ dàng bắt gặp chúng ở các trung tâm thương mại, bảng hiệu quảng cáo trên đường hoặc hiển thị trên các website, truyền hình, v.v. Điều này sẽ khiến bạn nghĩ rằng các sản phẩm, thương hiệu này rất phổ biến và được yêu thích.  

Hiện tượng Baader – Meinhof được thực hiện qua hai quá trình. Đầu tiên, người dùng sẽ vô tình bắt gặp đối tượng rồi dần để ý, khiến bạn tiếp xúc với chúng mọi lúc, mọi nơi và cuối cùng là hình thành tâm lý tò mò, quan tâm đến các sản phẩm này. 

Hiện nay, nhiều marketer đã ứng dụng hiệu ứng tâm lý trong marketing này để liên tục gợi nhớ sản phẩm mà khách hàng đã tìm kiếm bằng cách gửi email, hiển thị quảng cáo trên mọi nền tảng. Nhờ vậy, người tiêu dùng luôn được thúc giục, gợi nhắc để hoàn tất quá trình mua hàng. 

Hiệu ứng tương hỗ 

Hiệu ứng tương hỗ là một loại hiệu ứng tâm lý trong marketing nói về sự trao đổi giữa hai bên. Thông thường, khi nhận được một lợi ích nào đó từ người khác, chúng ta có xu hướng muốn hành động gì đó để đáp trả tương xứng. Điều này được thể hiện rất nhiều trong cuộc sống, ví dụ khi được đồng nghiệp giúp đỡ trong công việc, bạn sẽ mong muốn tìm cơ hội nào đó để hỗ trợ lại họ ở những nhiệm vụ khác vào một thời gian khác. Đó là tâm lý biết ơn tự nhiên giữa con người với nhau. 

Những người làm kinh doanh đã ứng dụng hiệu ứng tương hỗ này vào các chiến dịch khuyến mãi, tặng quà. Việc trao đi những món quà nhỏ như phụ kiện, quà kỉ niệm, v.v không chỉ nhằm mục đích quảng cáo hoặc làm vật phẩm dùng thử mà còn gây thiện cảm tốt cho người tiêu dùng, tăng tỷ lệ chuyển đổi thành công và nâng cao doanh số bán hàng.

Hiệu ứng tâm lý 

Hiệu ứng tâm lý được xây dựng dựa trên nguyên tắc mọi người thường chỉ nhớ đến những nội dung chính mà bài viết truyền tải thay vì nhớ rõ từng chi tiết cụ thể. Vì vậy, việc ứng dụng hiệu ứng này đòi hỏi các nhà sáng tạo nội dung phải biết cách thiết lập tiêu đề thu hút, độc đáo nhất. 

Theo các khảo sát và dữ liệu thống kê, với mỗi lần truy cập, khách hàng chỉ dành ít hơn 15 giây để quan sát và chú ý đến thương hiệu cũng như ra quyết định có tiếp tục tìm hiểu ở lại với website hay không. Điều này đặt ra thách thức cho doanh nghiệp phải thiết kế website làm sao để hiệu ứng tâm lý xảy ra. Nhờ đó, khách hàng sẽ cơ bản chú ý về các nội dung trên website và tiếp tục tìm kiếm, truy cập thêm nhiều thông tin hơn. Thành công trong việc tạo hứng thú và sự quan tâm của người tiêu dùng chứng tỏ thương hiệu đã đi được ½ hành trình khách hàng, còn lại phụ thuộc vào chất lượng, giá trị sản phẩm và nhu cầu của họ thôi.  

Sự khan hiếm 

Đây là một trong những hiệu ứng tâm lý trong marketing mạnh mẽ nhất con người dễ dàng gặp phải. Chúng mạnh đến mức khách hàng hiểu rõ về thủ thuật quảng cáo, tiếp thị của người bán nhưng vẫn sẵn sàng chọn mua món hàng không thật sự cần thiết chỉ vì chúng sắp hết hàng. 

Giải thích cho tâm lý khan hiếm này là vì thông thường những gì càng hiếm hoi thì mọi người càng cảm thấy chúng có giá trị. Thông thường, các nhà kinh doanh sẽ triển khai chiến thuật niêm yết mức giá cao cho sản phẩm và số lượng đang ngày càng giảm dần để thúc đẩy sức mua của khách hàng. Lấy ví dụ như các chương trình Flash sale trên các sàn thương mại điện tử như Lazada, Shopee, Tiki vào các ngày 1.1, 2.2, 3.3, v.v trong tháng. Hiệu ứng khan hiếm còn thể hiện qua các nội dung quảng cáo như kêu gọi hành động cùng số lượng mặt hàng có hạn trong thời gian đếm ngược.

Hiệu ứng ám ảnh về sự mất mát

Ám ảnh về sự mất mát là một hiện tượng tâm lý biểu thị việc mọi người có tâm trạng lo sợ mất đi những thứ đang có và sẵn sàng tìm cách để bảo vệ chúng luôn bên mình. Việc ứng dụng tốt hiệu ứng ám ảnh về sự mất mát có thể giúp doanh nghiệp triển khai hiệu quả các chiến dịch marketing, thúc đẩy doanh thu. 

Ví dụ điển hình về hiệu ứng tâm lý này là các app chụp ảnh như Picsart, B612, Line, v.v sẽ cho khách hàng trải nghiệm miễn phí trong 10 ngày, khi kết thúc khoảng thời gian này, bạn cần mua gói cước theo tháng hoặc năm để được tiếp tục sử dụng các tính năng VIP. Đây là một chiến lược marketing khôn ngoan khi cho phép người dùng tận hưởng các tiện ích tốt nhất. Họ sẽ cảm thấy khó chịu nếu gặp phải sự gián đoán nên sẵn sàng bỏ tiền mua gói cước để tiếp tục trải nghiệm dịch vụ của app. 

Kết luận

Trên đây là tổng hợp của Pharmarketing về những hiệu ứng tâm lý trong marketing thường gặp. Mong rằng bạn có thể áp dụng thành công các loại hiệu ứng này vào quy trình kinh doanh và tăng lợi nhuận hiệu quả. Hãy luôn đồng hành và cập nhật thêm nhiều tư duy marketing đổi mới, sáng tạo cùng Pharmarketing nhé! Chúc bạn luôn thành công trong công việc.