Top 5 hình thức nhượng quyền thương hiệu phổ biến nhất 2022

Ngày nay, bạn có thể bắt gặp rất nhiều mô hình kinh doanh quán nước, đồ ăn dưới dạng nhượng quyền. Với ưu điểm đầu tư thấp, ít mạo hiểm, có sẵn tiềm lực phát triển, nhượng quyền thương hiệu đang là hình thức kinh doanh hấp dẫn, thu hút nhiều nhà đầu tư. Vậy những vấn đề quan trọng nào cần được lưu ý trong nhượng quyền thương hiệu. Cùng PharMarketing tìm hiểu chi tiết về những câu hỏi trên nhé! 

Nhượng quyền thương hiệu là gì? 

Nhượng quyền thương hiệu đề cập đến một hình thức phát triển kinh doanh toàn diện bao gồm marketing, phân phối sản phẩm, dịch vụ và kinh doanh. Trong đó, bên nhượng quyền đồng ý cho bên nhận quyền được phép kinh doanh, tận dụng những tài nguyên thương hiệu sẵn có của mình. Cả hai bên bắt buộc phải tuân thủ và chịu trách nhiệm về những thỏa thuận tài chính, quản lý, nghĩa vụ, v.v. theo trên hợp đồng chung. 

Một số lưu ý trong nhượng quyền thương mại dưới hình thức kinh doanh như sau:

• Bên nhượng quyền phải có trách nhiệm cung cấp cho bên nhận quyền các yếu tố liên quan đến tên thương mại, sản phẩm, dịch vụ của mình. Ngoài ra, cần cho phép bên nhận quyền được sử dụng hệ thống để vận hành doanh nghiệp.
• Bên nhận quyền có thể yêu cầu sự hỗ trợ lựa chọn và phát triển mặt bằng, địa chỉ kinh doanh, hướng dẫn chi tiết cách vận hành, đào tạo nhân viên theo đúng tiêu chuẩn của thương hiệu mẹ.
• Bên nhượng quyền có trách nhiệm kiểm soát, quản lý chất lượng, quy trình kinh doanh định kỳ để đảm bảo các thương hiệu phụ không gây ảnh hưởng về danh tiếng. Đồng thời trong hợp đồng nhượng quyền cần quy định tường minh những thỏa thuận về tài chính, quyền lợi, nghĩa vụ của hai bên.

Nhượng quyền thương hiệu là một trong những hình thức kinh doanh phổ biến hiện nay

Nguồn gốc của hoạt động nhượng quyền thương hiệu 

Theo nhiều tài liệu ghi nhận cho rằng, nhượng quyền thương hiệu đã xuất hiện vào khoảng thế kỷ 17 tại Châu Âu. Một số doanh nghiệp đã phát triển hình thức phân phối đại lý thành phương thức ký kết nhượng quyền kinh doanh sau khi nhận thấy nhiều khó khăn trong việc kiểm soát, giám sát đại lý.

Tuy nhiên, cho đến sau sự kiện thế chiến II kết thúc (1945), mô hình nhượng quyền thương hiệu mới thực sự phát triển bùng nổ với sự góp mặt của hàng loạt thương hiệu F&B, hệ thống nhà hàng, khách sạn kinh doanh, phân phối theo hình thức bán lẻ, nhất quán về mặt hình ảnh, bộ nhận diện, cách thức vận hành. 

Từ những năm 1960, nhượng quyền thương hiệu trở thành một xu hướng thịnh hành, mở rộng ra nhiều quốc gia trên toàn thế giới. Cho đến nay, hình thức này đã tồn tại trên hơn 150 nước, riêng các quốc gia lớn như Anh, Mỹ, Úc, Trung Quốc, v.v. có khoảng hàng trăm nghìn cửa hàng kinh doanh theo mô hình nhượng quyền. 

Nhượng quyền thương hiệu đã được hình thành từ lâu đời 

Phân biệt khái niệm Franchise và Franchising 

Rất nhiều newbie marketer nhầm lẫn giữa hai khái niệm Franchise và Franchising do chúng đều là danh từ và thoạt nhìn qua khá giống nhau. Tuy nhiên, ý nghĩa của hai từ là hoàn toàn khác biệt như sau:

• Franchise: Biểu thị cho sự đồng thuận, cấp phép cho bên nhận nhượng quyền (ví dụ như địa điểm kinh doanh, cách thức vận hành, quy trình đào tạo, tiêu chuẩn sản phẩm, v.v.)

• Franchising: là hình thức hoạt động kinh doanh nhượng quyền thương hiệu

Franchise và Franchising là hai khái niệm khác biệt

Có những hình thức nhượng quyền thương hiệu nào? 

Nhiều người dễ nhầm tưởng rằng nhượng quyền thương hiệu chỉ đơn thuần là có một dạng chia sẻ thương hiệu cho nhiều người cùng kinh doanh. Tuy nhiên, trên thực tế có 5 hình thức nhượng quyền khác nhau mà bạn cần lưu ý như sau:

Nhượng quyền công việc

Nhượng quyền công việc là một hình thức nhượng quyền thương mại có vốn đầu tư thấp (thường là tại nhà) có thể được vận hành một mình hoặc với số lượng nhân viên tối thiểu. Bên nhận quyền chỉ phải trả phí nhượng quyền và chi phí khởi động tối thiểu, chẳng hạn như thiết bị, vật liệu cơ bản và phương tiện giao thông, v.v Một số lượng lớn các lĩnh vực có thể áp dụng kiểu nhượng quyền này như mô hình sửa chữa thiết bị điện tử, các dịch vụ chăm sóc, dọn dẹp nhà cửa, các khu vui chơi thiếu nhi, chuỗi cafe mang đi, đại lý vé máy bay, du lịch, v.v. 

Nhượng quyền sản phẩm 

Đôi khi được gọi là Nhượng quyền phân phối với hình thức kết hợp giữa nhà sản xuất và đại lý phân phối, dựa trên nền tảng sản phẩm. Bên nhượng quyền sẽ cung cấp việc sử dụng một phần thương hiệu của mình, chỉ dẫn quy trình vận hành, kinh doanh cho bên được nhận quyền.

Thông thường, loại nhượng quyền này sẽ thích hợp cho các lĩnh vực, danh mục sản phẩm lớn như ô tô, phụ tùng sửa chữa ô tô, thiết bị công nghệ, thiết bị điện gia dụng, v.v 

Nhượng quyền định dạng kinh doanh

Đây là một trong những hình thức kinh doanh phổ biến nhất trong số các loại hình nhượng quyền và là điều mà hầu hết mọi người sẽ nghĩ đến khi nói về mô hình nhượng quyền. Bên nhận quyền theo hình thức kinh doanh điều hành hoạt động của mình dưới thương hiệu của bên nhượng quyền, đồng thời có được cung cấp toàn bộ quy trình thực hiện chi tiết, các thủ tục hoàn chỉnh và đào tạo kỹ lưỡng về hầu hết các khía cạnh của hoạt động kinh doanh, cũng như hỗ trợ ban đầu và liên tục.

Một số ví dụ điển hình cho loại hình này là nhượng quyền thương hiệu cà phê, thức ăn nhanh, cửa hàng bán lẻ, các dịch vụ thể thao, chăm sóc sức khỏe, v.v. 

Nhượng quyền đầu tư

Nhượng quyền đầu tư thường là một hình thức kinh doanh có quy mô lớn, đòi hỏi vốn đầu tư rất lớn (so với các hình thức nhượng quyền khác) như các lĩnh vực khách hàng, chuỗi nhà hàng danh tiếng. Bên nhận quyền cũng phải là một nhà đầu tư lớn, đủ nguồn lực tài chính và quản lý, thậm chí là tham gia trực tiếp vào vận hành công việc kinh doanh. 

Loại hình nhượng quyền này được sử dụng chủ yếu để tạo ra lợi tức đầu tư với ít sự tham gia của cá nhân với mục đích cuối cùng là thu hồi vốn và gia tăng lợi nhuận thu được.

Nhượng quyền chuyển đổi 

Trong số 5 hình thức nhượng quyền, nhượng quyền chuyển đổi là hình thức duy nhất mang tính chất kết hợp. Nó là một phương pháp phát triển hệ thống nhượng quyền thương mại, trong đó bên nhận nhượng quyền sẽ tham gia vận hành trực tiếp thương hiệu có sẵn với lượng khách hàng và nguồn doanh thu ổn định. Họ có toàn quyền sử dụng các chương trình tiếp thị và quảng cáo, hệ thống đào tạo và các giao thức dịch vụ khách hàng của bên thương hiệu nhượng quyền

Các hình thức nhượng quyền thương hiệu hiện nay khá đa dạng

Vai trò của bên nhượng quyền và bên nhận quyền 

Nhượng quyền thương hiệu là hình thức kinh doanh mà cả 2 bên đều cần tuân thủ những ràng buộc, trách nhiệm để đảm bảo tối ưu hóa lợi ích song phương. Cụ thể:

Đối với bên nhượng quyền

Bên nhượng quyền có trách nhiệm cung cấp đầy đủ các tài nguyên, nguồn lực thương hiệu cho các bên nhận quyền. Ngoài ra, bên nhượng quyền cũng có trách nhiệm đào tạo, hỗ trợ liên tục các vấn đề liên quan đến vận hành, kiểm soát chất lượng sản phẩm, dịch vụ. 

Song song đó, họ cần cung cấp các quy trình hoạt động hiệu quả, chuẩn hóa và thống nhất để các đối tác nhận quyền có thể dễ dàng áp dụng. Bên nhượng quyền còn có trách nhiệm duy trì danh tiếng, nhận thức và phát triển thương hiệu tổng thể. 

Đối với bên nhận quyền 

Để có được những lợi thế khi sử dụng mô hình nhượng quyền thương hiệu, bên nhận quyền phải chi trả một khoảng tiền được xem là “phí nhượng quyền” ban đầu và “phí bản quyền” liên tục cho hoạt động kinh doanh sau này. 

Trong khi bên nhượng quyền cung cấp hỗ trợ tổng thể và các nguồn lực để giúp các đối tác nhượng quyền thành công, bên nhận quyền vẫn chịu trách nhiệm quản lý  và đảm bảo sự phát triển hoạt động kinh doanh của họ. Do đó, họ phải chủ động trong công tác tiếp thị, quảng bá tại các khu vực thị trường được giao. 

Vai trò của bên nhượng quyền và bên nhận quyền đều rất quan trọng

Lợi ích của việc nhượng quyền thương hiệu 

Độ nhận diện thương hiệu: 
Những thương hiệu nhượng quyền thường đã có danh tiếng tốt với lượng khách hàng trung thành ổn định. Vì vậy, khi tiếp tục mở rộng các cửa hàng nhượng quyền sẽ làm phủ rộng thị phần, tăng độ nhận thức của người tiêu dùng tại các địa phương được nhượng quyền về doanh nghiệp của bạn. 

Tiếp cận nguồn quỹ vốn lớn: 
Nhiều thương hiệu đã có đầy đủ thế mạnh, tiềm lực về nhân sự, quy trình, chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, do thiếu hụt nguồn vốn đã làm hạn chế sự mở rộng của các thương hiệu này. Khi bên nhượng quyền nhận được các chi phí nhượng quyền và bản quyền có thể giúp họ giải quyết các khó khăn về tài chính, thúc đẩy doanh nghiệp tiếp tục phát triển, mở rộng thương hiệu mà không cần nguồn vốn quá lớn. 

Đào tạo nhân sự giỏi: 
Yêu cầu quan trọng trong việc nhượng quyền là doanh nghiệp cần có một đội ngũ nhân viên, quản lý tốt để có thể kiểm soát toàn bộ các chi nhánh nhượng quyền. Đây là cơ hội để công ty đào tạo, bổ sung những nhân viên có năng lực và giàu kinh nghiệm. 

Tăng lợi nhuận hiệu quả: 
Khi phát triển các bên nhận quyền, công ty sẽ thu về được nhiều chi phí nhượng quyền và bản quyền ổn định, liên tục trong thời gian dài. 

Việc nhượng quyền thương hiệu là mang lại rất nhiều lợi ích hấp dẫn

Có những phương pháp nhượng quyền thương hiệu nào? 

Đối với những đặc điểm mô hình kinh doanh khác nhau, chúng ta có thể lựa chọn một trong những hình thức nhượng quyền phù hợp bên dưới sau: 

Nhượng quyền toàn diện 

Đây là phương pháp nhượng quyền bao gồm tất cả các hạng mục thương hiệu như: bộ nhận diện, công thức độc quyền, công nghệ quản lý, vận hành, sản phẩm, dịch vụ và các quy trình đào tạo, tài liệu quản lý được cung cấp toàn bộ cho bên nhận quyền.

Thông thường, với hình thức nhượng quyền này, bên nhân quyền sẽ phải chi trả các khoản phí nhượng quyền và bản quyền trong một khoảng thời gian cụ thể là 5-30 năm. 

Một số khoản đầu tư phát sinh như thiết kế, xây dựng, lắp ráp trang thiết bị, v.v. sẽ được nhận hỗ trợ từ bên nhượng quyền. 

Nhượng quyền không toàn diện 

Trái ngược với nhượng quyền toàn diện, ở đây các bên nhận quyền chỉ được sở hữu một số tài nguyên nhất định được bên nhượng quyền cấp phép như công thức điều chế, hình ảnh thương hiệu, v.v. 

Với phương pháp này, bên nhượng quyền cũng sẽ không tham gia trực tiếp vào quy trình vận hành, quản lý của bên nhận quyền.

Nhượng quyền có sự tham gia quản lý

Mục tiêu của hình thức nhượng quyền này vẫn là đảm bảo chất lượng, danh tiếng cho thương hiệu gốc nên bên nhượng quyền vẫn sẽ tham gia trực tiếp vào các giai đoạn, công việc quản lý, đào tạo, giám sát đối với bên nhận quyền. 

Nhượng quyền có sự tham gia quản lý thường phổ biến nhất với các lĩnh vực kinh doanh khách sạn, nhà hàng nổi tiếng. 

Nhượng quyền có sự tham gia đầu tư

Với phương án nhượng quyền này, bên nhận quyền và nhượng quyền đều trực tiếp đầu tư và can thiệp vào công việc kinh doanh nhằm đảm bảo thu hồi vốn thành công và mở rộng lợi nhuận.

Có 3 phương pháp nhượng quyền thương hiệu cơ bản

Danh sách những thương hiệu nhượng quyền 

Một số thương hiệu nhượng quyền nổi tiếng tại Việt Nam mà bạn có thể tham khảo gồm:

• Trung Nguyên Legend Café
• Ding Tea
• Gong Cha
• Royaltea
• Tocotoco
• Trà chanh Tmore
• Pizza Hut
• Phở 24
• Circle K
• 7 – Eleven
• …

Pizza Hut là một trong những thương hiệu nhượng quyền nổi tiếng tại Việt Nam

Kết luận 
Từ những lợi ích và sự đa dạng về mô hình nhượng quyền thương hiệu kể trên có thể cho thấy đây là một hình thức đầu tư và kinh doanh hiệu quả đối với cả bên nhượng quyền và nhận quyền. Hy vọng những chia sẻ và giải thích về nhượng quyền thương hiệu của Pharmarketing đã giúp bạn bổ sung thêm các kiến thức kinh doanh hữu ích. Chúc bạn luôn thành công! Đừng quên đón đọc thêm nhiều bài viết chia sẻ thú vị khác của Pharmarketing nhé.